Zwaarddragers zijn levendige, kleurrijke en opvallende vissen die een perfecte aanvulling kunnen zijn op jouw gezelschapsaquarium. Het is een taaie kleine vis die zich goed staande kan houden ten opzichte van andere vissen, zelfs tegen enkele van de grotere bewoners in de tank. De mannetjes kunnen onderling wat agressief zijn, daarom is het wel belangrijk om de verhoudingen goed te houden.

De zwaarddrager is een gemakkelijk te kweken soort en met selectief fokken is het zelfs voor beginnende aquarium hobbyist mogelijk om eigen kleurencombinaties te fokken en ontdekken.

Deze kleurrijke vis, de zwaarddrager is daarom een perfecte vis voor zowel de beginner als de meer ervaren aquarium fan!

Algemene informatie over de zwaarddrager

De zwaarddrager is zoals benoemd een kleurrijke vis. Er zijn op de markt vele kweekvormen beschikbaar, in alle kleuren. Er zijn ook exemplaren met een verlengde staartvin, het zwaard, en hogere rugvinnen. In het wild heeft de zwaarddrager echter een groene kleur waarbij de mannetjes een rode buik hebben en de vrouwtjes een geel met witte onderkant.

Oorsprong van de zwaarddrager

Zwaarddragers komen oorspronkelijk voor in Midden- en het onderste gedeelte van Noord-Amerika. Landen waaraan je moet denken zijn Guatemala, Honduras, Mexico en Nicaragua. Tegenwoordig vind je ze echter, helaas, wereldwijd terug in de watersystemen. Dit komt door onverantwoordelijke aquariumhouders die de beestjes hebben uitgezet in het wild.

In Afrika zijn ze zelfs een plaag en tasten ze de lokale ecologie aan. Ook is het in Azië niet ongebruikelijk om ze tegen te komen in rijstvelden, beken en vijvers.

Je ziet hieraan al terug dat de zwaarddrager zich gemakkelijk aanpast aan verschillende biotopen. Dit is ook terug te zien in het ‘gemak’ waarmee je de vis kan houden in een aquarium.

De Xiphophorus Helleri (de latijnse naam van de zwaarddrager) is dol op snelstromende beken en rivieren. De vis zal echter ook gemakkelijk poelen, kanalen en warme bronnen bevolken. Dit is een gemakkelijke wijze om de zwaarddrager van zijn broertje de platy te onderscheiden. De platy houdt namelijk van rustiger water ten opzichte van de zwaarddrager.

De vis houdt van vegetatie, waarop ze vaak ook grazen, maar dit betekent niet dat ze een dicht beplante tank benodigd zijn. Ze worden zelden aangetroffen in bosrijke gebieden of gebieden met een hoge dichtheid aan bladafval. De voorkeur gaat uit naar helderdere ondergronden, rotsachtig, zanderig en licht.

Bij het indelen van de tank vermijd je idealiter hout en kies je voor rotsachtige hardscape. Hout kan zuren bevatten die de pH-waarde verlagen en daar houdt deze vis niet van.

Voeding zwaarddrager

De zwaarddrager is een omnivoor, wat wil zeggen dat ze alleseters zijn. Belangrijk is dat je ze gevarieerd voert. Gebruik dus een afwisseling tussen vlokvoer, diepvriesvoer en levend voer om ze in optimale gezondheid te houden. De vis eet daarnaast ook nog eens algen, dit is echter niet afdoende voor ze. Zorg dus altijd dat je ze blijft bijvoeren.

Het verschil bij een mannetje en vrouwtje

Het onderscheid maken bij een zwaarddrager tussen een mannetje en vrouwtje is gemakkelijk. Je ziet het namelijk terug in de staart. De mannen dragen het zwaard en zijn zijn betreft lichaam vaak wat kleiner dan het vrouwtje. Het lichaam van een mannetje wordt maximaal 8 centimeter lang.

Bij het mannetje kan je het geslachtsorgaan ook gemakkelijk herkennen. Dit zit onderaan het lichaam en wordt gonopodium genoemd.

Vrouwtjes zijn bij zwaarddragers wat groter van formaat en hebben in tegenstelling tot het mannetje een afgeronde staart. Net als platys kunnen zwaarddragers van geslacht veranderen. Een vrouwtje kan binnen korte tijd veranderen naar een mannetje met bijbehorend geslachtsorgaan en zwaard. Na ongeveer een half jaar zijn de mannetjes geslachtsrijp.

Zwaarddrager kweken

Zoals aangegeven is de zwaarddrager een van de meest gemakkelijke vissen om te kweken.

Zwaarddragers zijn levendbarend en zullen dus geen eitjes leggen. Levendbarende vissen zijn een uitstekende keuze om te oefenen met het kweken van vissen. Dit komt omdat ze minimale tussenkomst van de aquarium hobbyist benodigd zijn. De jongen zwemmen vrij rond en zijn relatief groot als ze geboren worden. Ze kunnen zich zelf al verschuilen direct naar de geboorte. Dit zorgt ervoor dat ze een veel grotere kans hebben om volwassen te worden ten opzichte van vissen die uit eieren geboren worden.

Wanneer de vissen gaan paren gaan de mannetjes continu naast de vrouwtjes zwemmen en ze bijten. Dit kan erg stressvol zijn voor het vrouwtje en de voortdurende achtervolging kan ze uitputten. Om deze reden is het belangrijk om meer vrouwtjes in het aquarium te hebben om de druk op de individuen te verminderen.

Mannelijke zwaarddragers zullen ook gaan vechten als ze met teveel in een aquarium zitten.

Het zwangere vrouwtje zal tijdens de dracht een gezwollen buik hebben met daarop een donkere plek, de drachtige plek. Het zal uiteindelijk overduidelijk worden dat het vrouwtje de jongen draagt. De buik zal vele malen groter zijn dan normaal en heeft soms moeite om zich door het aquarium te bewegen. Op de dagen voor de geboorte kan het vrouwtje lethargisch worden. Ze zal heel territoriaal worden en zich vaak in de achterkant van het aquarium verschuilen.

Na de geboorte is het verstandig om de moeder uit het aquarium te halen om de overlevingskans te vergroten.

Uiteraard geldt net als bij de meeste vissen dat het een noodzaak is om een kweekbak te gebruiken met hierin de ideale wateromstandigheden. Voer ze goed en gevarieerd voordat je ze in de kweekbak plaatst. Soms wil het helpen om het regenseizoen na te bootsen door middel van een gieter. De vissen willen hier wel eens extra door gestimuleerd worden.

Hieronder een video over zwaarddragers kweken van een van mijn favoriete kanalen in de aquarium wereld:

Met welke vissen kan je ze plaatsen?

Zwaarddragers hebben een aquarium van minimaal 80 centimeter breed nodig vanwege hun grootte. In dit aquarium plaats je liever geen hout maar wel planten om breeklijnen in het zicht te creëren. Je kan ze plaatsen met een groot aantal verschillende vissen vanwege hun vredelievende karakter.

Je kan denken aan:

• Corydoras
• Platys
• Maanvissen, zorg wel dat je genoeg breeklijnen en beschutting hebt
• Guppys
• Sumatranen